Urząd Miejski w Łomiankach

Niektórzy uwielbiają zwiedzanie zabytków, inni sportowe wyzwania, są też tacy, którzy najbardziej cenią sobie spokój i ciszę z widokiem na łąki i las. I taki będzie w tym roku nasz wakacyjny przewodnik. Różnorodny, nieoczywisty, częściej podsuwający pomysły oraz inspiracje niż gotowe plany podróży. Mamy nadzieję, że przyda się podczas organizowania wyjazdów i zachęci do udziału w konkursie, który ogłaszamy w tym numerze biuletynu.

• W PODRÓŻY

Tradycyjne zwiedzanie, zabytki, muzea, piękne ogrody, czyli miejsca, w których odpoczywamy, odkrywamy historię, poznajemy okolicę, ale też przekonujemy się, że nie musimy jechać bardzo daleko, by doświadczyć czegoś nowego. Udowadniamy, że odkrywcami możemy zostać kilkadziesiąt kilometrów od domu.

Neogotycki zameczek

Wyprawa na północne Mazowsze, około godziny jazdy samochodem z Łomianek. W urokliwym i zabytkowym neogotyckim zespole pałacowo-parkowym mieści się Muzeum Romantyzmu, które gromadzi pamiątki związane z historią rodziny Krasińskich, właścicieli majątku od XVII w. Szczególne miejsce w Opinogórze zajmują eksponaty związane z Zygmuntem Krasińskim, autorem „Nie-Boskiej komedii” (1835), uznawanym obok Juliusza Słowackiego i Adama Mickiewicza za jednego z trzech wieszczów narodowych XIX w. Po podziwianiu ekspozycji w zameczku można pospacerować po parku krajobrazowym w stylu angielskim, obejrzeć wystawy w oficynie, we dworze i oranżerii, a także zabytkowe pojazdy konne w dawnej powozowni i zwiedzić kościół z rodową kryptą, miejscem pochówku poety.

Więcej informacji: Muzeum Romantyzmu w Opinogórze, www.muzeumromantyzmu.pl.

Od średniowiecza do torusa

Nieopodal Opinogóry warto zwiedzić zamek książąt mazowieckich z przełomu XIV i XV w. W kolejnych wiekach stał się własnością królowej Bony, ale po jej wyjeździe z Polski zaczął popadać w zapomnienie, a znaczących zniszczeń doznał podczas potopu szwedzkiego i w następnym stuleciu. Jako romantyczna ruina znalazł się w dobrach rodziny Krasińskich i przyciągał malarzy oraz poetów zafascynowanych średniowieczem.

Przeciwieństwem historycznego zamku jest nowoczesna wieża po drugiej stronie miasta. Park Nauki Torus organizuje spotkania z naukowcami, a interaktywna wystawa edukacyjna zainteresuje zarówno małe dzieci, jak i dorosłych. Ciekawe, że charakterystyczna konstrukcja zwana wieżą ciśnień lub popularnie „grzybkiem” lub „oponką” tak naprawdę jest zbiornikiem wyrównawczym na wodę, który został oddany do użytku w… 1976 r.! Wówczas zbiornik w formie torusa był pierwszą konstrukcją tego typu w Polsce, a dziś ta ażurowa budowla jest symbolem Ciechanowa i jedną z większych atrakcji turystycznych miasta.

Więcej informacji: Zamek Książąt Mazowieckich, www.za[1]mekwciechanowie.pl, Park Nauki Torus w Ciechanowie, www.parknaukitorus.pl.

Ogrodnicze inspiracje

Pasjonaci botaniki podczas wakacyjnych podróży z pewnością będą szukać ogrodów. W pobliżu Ciechanowa powinni skręcić do małej miejscowości Pęchcin, gdzie znajduje się ogród pokazowy przy Szkółce Szmit. To jedna z największych prywatnych kolekcji roślin w Europie, zawierająca w większości odmiany uprawne, czym różni się od wielu ogrodów botanicznych. Na przestrzeni 2,5 ha można obejrzeć rośliny, ale także opracowywane zgodnie z porą roku i ukształtowaniem terenu kompozycje rabatowe. To także okazja, by zobaczyć sposoby cięcia, prowadzenia i pielęgnacji roślin. Ogród pokazowy dostępny jest dla zwiedzających do końca sezonu jesiennego. Efekty pracy Szkółki Szmit widać też w innych miejscach – firma współtworzy park w Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie i zaprojektowała rabatę bylinową w ramach współpracy z Muzeum Romantyzmu w Opinogórze.

Więcej informacji: Szkółka Szmit, Pęchcin k. Ciechanowa, www.szmit.pl.

Iluzjonistyczne polichromie

Mariańskie Porzecze to mała wieś za Górą Kalwarią z sanktuarium pod wezwaniem Matki Boskiej Bolesnej. Niezwykła jest historia obrazu znajdującego się w ołtarzu i fundacja klasztoru, także iluzjonistyczne polichromie na płótnach przyklejonych do ścian oraz na zagruntowanych belkach, które wypełniają drewniany kościół z XVIII w. Modny w epoce baroku iluzjonizm polegał na imitowaniu elementów architektonicznych, jak kolumny, okna czy gzymsy, ale także całych scen figuralnych, by trudno było określić, co jest prawdziwe, a co namalowane. Późnobarokowe obrazy przedstawiają sceny z życia świętych, a na sklepieniu wymalowana jest gwiazda dziesięcioramienna przedstawiająca 10 cnót ewangelicznych Najświętszej Marii Panny.

Więcej informacji: www.marianskieporzecze.marianie.pl.

Mistrz Rembrandt

Wiele osób planuje wyjazdy w ten sposób, by zwiedzać słynne muzea i oglądać dzieła sztuki. Aby zobaczyć ten obraz, zazwyczaj trzeba polecieć do Nowego Jorku i odwiedzić Frick Collection na Manhattanie, ale w lipcu wystarczy wyprawa do… Warszawy. Obraz „Jeździec polski” w XVIII w. znajdował się w prywatnych zbiorach Stanisława Augusta Poniatowskiego i wisiał na ścianie pałacu Na Wyspie. Mamy to szczęście, że dwa inne obrazy mistrza portretu i pejzażu z XVII w., także z kolekcji ostatniego króla Rzeczpospolitej, „Dziewczyna w ramie obrazu” i „Uczony przy pulpicie” prezentowane są w warszawskim Zamku Królewskim. Jednak arcydzieła Rembrandta nieczęsto podróżują, dlatego warto wybrać się do Łazienek Królewskich dla jednego z nich.

Więcej informacji: „Królewski Rembrandt”, do 7.08, Muzeum Łazienki Królewskie, www.lazienki-krolewskie.pl.

Barokowa perełka

Pałac powstał w XVII w. dla rodziny Bielińskich. W czasach jego świetności bywali tutaj królowie Jan III Sobieski, a później August II Mocny. Jednak w XIX w. często zmieniał właścicieli i popadł w ruinę. Po II wojnie światowej nic nie zapowiadało poprawy – ulokowano tu zakład poprawczy dla dziewcząt, ale później pałac odrestaurowano i przeznaczono na rezydencję Urzędu Rady Ministrów. Obecnie mieści się w nim Muzeum Wnętrz, oddział Muzeum Narodowego w Warszawie. Prezentowane są meble i wyposażenie salonów od czasów baroku aż do biedermeieru. Przetrwały także unikatowe freski z przełomu XVII i XVIII w. W pokojach pana domu zachowały się wyjątkowe malowidła ścienne – antyczne ruiny na tle pejzażu, a także statków i nabrzeża portowego, które stanowią spójną dekorację z resztą wyposażenia wnętrza, choćby zwieńczeniem kominka w formie kosza wypełnionego rybami. Z kolei malowidła w dawnym gabinecie nawiązują do poezji Horacego i moralitetów – przykładów właściwego postępowania w życiu. W sali balowej natomiast stoi fortepian firmy Steinway, który należał kiedyś do Ignacego Jana Paderewskiego.

Więcej informacji: Muzeum Wnętrz w Otwocku Wielkim, www.otwock.mnw.art.pl.

• Z DZIEĆMI

Każdy rodzic wie, że zwiedzanie z dziećmi rządzi się swoimi prawami. Zabytki rzadko wzbudzają takie zainteresowanie jak u dorosłych. Liczy się przede wszystkim dobra zabawa. Jednak często można tak ułożyć plan wycieczki, by przemycić trochę wiedzy, wzbudzić ciekawość i uruchomić wyobraźnię malucha.

Domki dla lalek

Zabawki dla dzieci istniały od zawsze, jednak misterne i kunsztownie zdobione domki, które powstawały w XVIII i XIX w. dla wyższych sfer przypominały bardziej kolekcjonerskie dzieła sztuki. Najbardziej dziś znany taki domek eksponowany jest na zamku w Windsorze. Miniatury wykonywane ręcznie wymagały precyzji, cierpliwości i wielogodzinnej pracy. I to się przez lata nie zmieniło, choć wyposażenie nie jest już tak drogocenne. Może o tym opowiedzieć Aneta Popiel-Machnicka, kolekcjonerka i restauratorka dawnych domków, założycielka Fundacji Belle Époque, która prowadzi dwa oddziały muzeum domków dla lalek na Starym Mieście w Warszawie. Celem fundacji, która zrzesza artystów, architektów, projektantów wnętrz i grafików jest propagowanie wiedzy o roli zabawek i zabawy jako dokumentu dawnych czasów oraz dziedziny sztuki i rzemiosła. Na wystawie zarówno dzieci, jak i dorośli z zapartym tchem oglądają miniaturowe ubranka, pokoiki i sprzęty domowe. Takie muzeum spodoba się każdemu dziecku.

Więcej informacji: Muzeum Domków Lalek, Gier i Zabawek, www.muzeumdomkow.pl.

Zabawa w geologa

Geologia, paleontologia, minerały, skały, skamieniałości, dinozaury, budowa i dzieje Ziemi... Brzmi jak powtórka przed klasówką? Ale nią nie jest, za to zaglądając na blog „Żywa planeta” Pawła Wolniewicza można w niezwykły sposób spojrzeć na nasz glob. Autor ukończył studia z tytułem doktora nauk o Ziemi i pracuje w Instytucie Geologii UAM w Poznaniu. Od 2011 r. regularnie dodaje nowe artykuły na stronę, na której zarówno początkujący, jak i pasjonaci geologii znajdą informacje o jaskiniach, kamieniach szlachetnych czy przykłady eksperymentów w ramach projektu Earth Learning Idea (ELI). A jeśli jesteś zwykłym turystą, to wydrukuj przygotowane przez niego mapki Warszawy, Olsztyna, Poznania lub Trójmiasta i rodzinnie poszukajcie na kamiennych posadzkach skamieniałości małży, koralowców czy amonitów. To świetna lekcja, a jednocześnie niecodzienny sposób poznawania miasta. Zwiedzamy zabytki, które mają kilka wieków, a nie zauważamy śladów przeszłości sprzed milionów lat!

Więcej informacji: www.zywaplaneta.pl.

Bliżej lasu

Jak opowiadać o nauce i przyrodzie, żeby dzieci słuchały? Daniel Mróz potrafi to doskonale. Wspomina, że jako sześciolatek słuchał ze swoim tatą z kasety magnetofonowej opowieści Włodzimierza Puchalskiego, którego album fotograficzny „Bezkrwawe łowy” pamięta wielu dzisiejszych rodziców. Potem jako przyrodnik, edukator i leśnik stworzył podkast dla dzieci i rodziców, w którym w fascynujący sposób i zrozumiałym dla dzieci językiem mówi o naukowych faktach. Każdą opowieść i ciekawostki o polskiej przyrodzie uzupełnia muzyką i odgłosami natury. Skomplikowane sprawy wyjaśnia na przykładach z codziennego życia i każdy słuchacz uczy się, ale żaden nie ma poczucia, że jest na nudnym wykładzie. Audycji można słuchać na dobranoc lub przed wyprawą do lasu. Sprawdź to sam, to najpopularniejszy podkast przyrodniczy w Polsce.[1]

Więcej informacji: www.blizejlasu.pl.

Park wodny

O Julinku pisaliśmy już rok temu. To doskonałe miejsce do aktywnego spędzania czasu, z największym na Mazowszu parkiem linowym, krainą dmuchańców, polem do minigolfa, ścianką wspinaczkową i ekologicznym placem zabaw. Na dzieci czekają tu animatorzy zabawy, a w każdy weekend odbywają się występy cyrkowe i teatralne. Do tych atrakcji dołączył miesiąc temu park wodny, czyli pięć zjeżdżalni o łącznej długości 167 m, ze strefą basenową (do maksymalnej głębokości 2 m), a także rekreacyjną częścią z niewielką ilością wody, interaktywnymi zabawkami i armatkami wodnymi.

Więcej informacji: Julinek Park, Leszno, www.julinek.com.pl.

• W HAMAKU

Cisza, leniwe popołudnia z widokiem na las. Dla tych, którzy najpierw potrzebują się zregenerować i zastanowić, co tak naprawdę chcieliby robić w wakacje, mamy internetowe inspiracje. Polecamy książkę oraz strony WWW, profile na Instagramie i Facebooku osób, które dzielą się podróżniczą pasją, wiedzą, doświadczeniem i jednocześnie inspirują do planowania własnych wypraw i spędzania wolnego czasu.

Architektura? Good idea?

Projekt „Architecture is a good idea” tworzą Radosław Gajda i Natalia Szcześniak. Na kanale YouTube od kilku lat publikują filmy o architekturze, urbanistyce, a także szeroko pojętej sztuce, nauce i technice. Sukces filmów sprawił, że zaczęli również organizować seminaria, podczas których opowiadają o historii sztuki, zabytkach, ale także proponują tematyczne trasy spacerowe, do wykorzystania choćby podczas wakacyjnych wyjazdów. Radek prawie zawsze występuje w eleganckiej marynarce, jednak nigdy nie wygłasza nudnych akademickich wykładów. Przeciwnie. Z poczuciem humoru i merytorycznie przygotowany wyjaśnia tajniki pracy architekta, malarza czy realia epoki. Jeden dzień we Florencji? Francuskie katedry gotyckie? Nowojorskie drapacze chmur? Doskonała inspiracja dla osób interesujących się sztuką lub tych, które nie chcą tradycyjnie zwiedzać zabytków.

Więcej informacji: „Architecture is a good idea”, www.youtube.com/user/rgajda.

Pod Jednym adresem

Wystarczyły trzy punkty. 1. Wybrać jeden adres – konkretną ulicę i numer domu. 2. Objechać cały kraj i odnaleźć wybrany adres w każdym kolejnym mieście i wsi. 3. Zapukać do drzwi. I tyle. Według tego przepisu powstała książka Krzysztofa Storego „Stąd. 150 drzwi pod jednym adresem”. Prosty pomysł, choć nie każdy odważy się go powtórzyć. Autor jest podróżnikiem i dziennikarzem, zdobywcą nagrody za projekt #Za Drzwiami na Kolosach, czyli Ogólnopolskich Spotkaniach Podróżników, Żeglarzy i Alpinistów w 2018 r. Książka jest zapisem tego projektu. To obraz Polski codziennej i zwykłej, z ul. Cichej 3. Ale to niecodzienny sposób podróżowania i poznawania ludzi.

Więcej informacji: Krzysztof Story, „Stąd. 150 drzwi pod jednym adresem”, Wyd. Kontynenty, 2021

Crazy nauka

Dla tych, którzy chcą wiedzieć więcej o świecie i zrozumieć różne zjawiska, które w nim zachodzą. Naukowo, ale przystępnym językiem i z humorem. Aleksandra i Piotr Stanisławscy publikują na blogu, nagrywają podkasty, wydali książkę „Fakt, nie mit” o najpopularniejszych mitach związanych z nauką. Ona uwielbia antropologię ewolucyjną, Puszczę Białowieską, kosmos i Tatry, tropi polskie wynalazki i fake newsy. On najchętniej zajmuje się technologiami i kosmosem. Piszą o sobie, że są blogerami z wyboru i dziennikarzami naukowymi z powołania. Otrzymali m.in. nagrodę Popularyzator Nauki PAP Nauka w Polsce, bo rzeczywiście prowadzą najpopularniejszy i największy blog popularnonaukowy w naszym kraju.

Więcej informacji: www.crazynauka.pl.

Kołem się toczy

Karol Werner założył podróżniczy blog na studiach, 11 lat temu. Od tego czasu zachęca innych do podróży na własną rękę i pomaga je zaplanować. Siedem lat temu odkrył, że jest to jego sposób na życie. Pokazuje i opisuje podróże dalekie i bliskie, pieszo, autostopem, bardzo często rowerem. Jest ciekawy nowych miejsc, otwarty na ludzi, których spotyka w drodze, i ich historie. Zamieścił już relacje z podróży po ponad 35 krajach świata. Treści porządkuje tematycznie, chociaż to zawsze mieszanka inspiracji i praktycznych porad.

Więcej informacji: www.kolemsietoczy.pl.

Szlaki Mazowsza

Aplikacja mobilna, która pozwoli zaplanować trasę wycieczki, a także pomoże w nawigacji podczas wyprawy. Umożliwia przeglądanie na mapie wszystkich mazowieckich szlaków pieszych oraz rowerowych w południowej części regionu. Przy każdym szlaku zaznaczono ciekawe miejsca krajoznawcze i przyrodnicze oraz obiekty atrakcyjne dla turystów. Aplikacja wykorzystuje technologię GPS i działa w trybie offline.

Więcej informacji: www.mazowsze.szlaki.pttk.pl/aplikacje.

Monika Brodowska
25.07.2022 r.
foto:internet